In Nederland staan honderdduizenden woningen op houten palen. In veel gevallen zijn dat woningen die onderdeel uitmaken van een rij woningen. De wanden tussen die woningen zijn veelal mandelig: het gezamenlijk eigendom van de eigenaar en de buren. Wat nu als de fundering van de woning langzamerhand bezwijkt? Mag je zomaar herfunderen?
De wettelijke basis wordt gevonden in boeken 5 en 3 van het Burgerlijk Wetboek. In boek 5 is de mandeligheid uitgelegd: wat het is, hoe het eindigt en hoe omgegaan moet worden met het onderhoud: artikel 5:65 BW bepaalt dat mandelige zaken op kosten van alle mede-eigenaars moeten worden onderhouden, gereinigd en, indien nodig, vernieuwd. Omdat buren gezamenlijk eigenaar zijn, is de regeling in boek 3 over de gemeenschap eveneens van toepassing: artikel 3: 168 lid 1 BW bepaalt dat de deelgenoten het genot, het gebruik en het beheer van gemeenschappelijke goederen bij overeenkomst kunnen regelen. Voor zover een overeenkomst ontbreekt, bepaalt artikel 3:168 lid 2 BW dat de kantonrechter op verzoek van de meest gerede partij een zodanige regeling kan treffen. Hij houdt daarbij naar billijkheid rekening zowel met de belangen van partijen als met het algemeen belang.
Over de mandeligheid ontstaan eigenlijk twee soorten geschillen:
In de rechtspraak was langzamerhand een lijn ontwikkeld hoe buren met elkaars belangen moeten omgaan. Die lijn in de rechtspraak is voornamelijk ontwikkeld in de geschillen over de bijdrage aan het herstel van de mandelige muur. Begin 2015 heeft het Hof Amsterdam een arrest gewezen, dat mogelijk een breuk kan zijn met de gangbare rechtspraak. Zolang dat niet duidelijk is, doet degene die wil herfunderen er goed aan het volgende stappenplan te volgen:
Bewandelt de eigenaar die wil herfunderen deze weg niet, maar gaat hij/zij zonder toestemming van de buren aan de slag, dan handelt de eigenaar in beginsel onrechtmatig. Voor schade die de buren leiden door het herfunderen, is de eigenaar aansprakelijk voor zover de schade in direct oorzakelijk verband staat tot het herfunderen. Dat kan een aanzienlijke kostenpost meebrengen.
Het herfunderen van mandelige muren is voer voor juristen. Het is zaak om de juiste weg te volgen; laat je dat na dan kunnen de gevolgen verstrekkend zijn. Belangrijkste is wellicht, dat herfunderen mogelijk is met behoud van de relatie met de buren. Dat moet te aller tijde het uitgangspunt zijn.
Bouwrecht advocaat die de taal van de bouw spreekt. Biedt juridische ondersteuning bij geschillen in de bouw voor zowel MKB als particulieren.